Okula Kayıt Süreci ve Mevcut Olanaklar

Okullara kayıt Ağustos ayı itibariyle yapılabilir; velilerin kayıt işlemlerini tamamlamak için okul yılı başlamadan önce okulu ziyaret etmesi gerekmektedir. Çocuklar, Türkçe konuşma becerilerinden bağımsız olarak, okullara kayıt yaptırabilirler. Okullarının onları Türkçe ve ödevler konusunda destekleyen programları bulunmaktadır. Bölgenizde faaliyet gösteren STK’lar da talep üzerine kayıt sürecine destek sağlayabilir. 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı 09 Eylül 2024 tarihinde başlayacaktır. Çalışma takviminin bir özeti için aşağıdaki tabloya bakınız:

Açık Öğretim Ortaokulu ve Açık Öğretim Lisesi kayıtları genellikle Ağustos ayında başlayıp Ekim ayında sonlanmaktadır. Kayıtlarla ilgi duyuruları https://aio.meb.gov.tr/ ve https://aol.meb.gov.tr/ internet adreslerinden takip edebilirsiniz.

Denklik belgesi için başvuruda bulunurken teslim edilen belgelerin il veya ilçe Milli Eğitim Müdürlüğü (MEM) tarafından Ankara’ya gönderilmesi ve değerlendirilmesinin birkaç hafta sürebileceğini, noter onayı olmayan belgelerin eksik belge olarak değerlendirilebileceğini göz önünde bulundurunuz. Başvuru için aşağıda belirtilen adımları takip etmelidir:

1. Türkçe, İngilizce, Arapça, Almanca, Fransızca, Rusça ve Farsça olarak erişilebilen e-denklik sayfasına gidiniz: https://edenklik.meb.gov. tr/?culture=tr-TR
2.  İnternet sayfasındaki talimatları izleyiniz ve gerekli bilgileri giriniz.
3. Başvurunun sonunda sistem, başvuru sahibine, verilen adrese en yakın il/ilçe MEM’den bir randevu (tarih ve saat) verecektir.
4. Başvuru sahibinin denklik belgesini alabilmek için verilen randevu saatinde hazır bulunması gerekmektedir. Evrakları randevu günü ve saatine kadar değerlendirilecek ve başvuru sahibi randevu gününde belgesini doğrudan alabilecektir.
5. Denklik komisyonunca belgelerin ve/veya bilgilerin yetersiz bulunması halinde komisyon ek belge ve/veya bilgi talep edebilir.

Çocuklar 36 aylıktan itibaren anaokuluna devam edebilirler. 69 aylık (5,5 yaşında) çocuklar 1. sınıfa kaydolmalıdırlar. 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı okula başlama yaşı Eylül sonu itibariyle hesaplanmaktadır (30/09/2024). Çocuğun hangi sınıfa kaydolabileceğini öğrenmek için bu bağlantı kullanılabilir: https://e-okul.meb.gov.tr/yasHesap.aspx

Ailelerinin adresi Merkezi Nüfus İdaresi Sistemine (MERNİS) kayıtlıysa, zorunlu okul yaşına gelen çocuklar, MEB tarafından otomatik olarak en yakın okula yerleştirilir. Aileler çocuğun yerleştirildiği okulu öğrenmek için e-Devlet bağlantısını kullanabilir: https://www.turkiye.gov.tr/milli-egitim-ilkogretim-okullari-adrese-gore-kayit-okulu-sorgulama-e-kayit

Bunun yanında, çocuğun hangi okula yerleştirildiğini öğrenmek için bir devlet okuluna başvurulabilir ve kayıtlardan sorumlu müdür yardımcısıyla konuşulabilir. GKA Suriyeli ve diğer yabancı uyruklu çocukları 57 aylık veya daha büyük ise ve yerleştirildiği okul yukarıdaki e-Devlet bağlantısında çıkmıyorsa, anaokul veya ilkokul kaydı için en yakın devlet okuluna başvurabilirler. Okul kaydı için ailenin o ile kayıtlı olduğunu gösteren Geçici Koruma Kimlik Belgesi (GKKB) talep edilmektedir. Adres güncellemeleri İl Göç İdaresi Müdürlüklerince (İGİM) yapılmaktadır.

2023/2024 eğitim-öğretim yılında 4. sınıfı bitiren öğrenciler MERNİS’te adreslerin kayıtlı oldukları en yakın ortaokula yerleştirilir ve okullar başlamadan kayıt işlemlerini tamamlamak üzere o okula gidilmelidir. Çocuğun yerleştirildiği ortaokulun adını öğrenmek için bir okul idaresine başvurabilir ya da bu e-Devlet bağlantısı kullanılabilir: https://www.turkiye.gov.tr/milli-egitim-ilkogretim-okullari-adrese-gore-kayit-okulu-sorgulama-e-kayit

Bir imam hatip ortaokulu veya özel okula geçiş yapılmak istenmesi durumunda kayıt yapılmak istenen okula gitmek gerekmektedir. Bazı okullar öğrencilerini belirlemek için sınav uygulayabilmektedir. Sınav tarihleri okulların internet sitelerinden takip edilebilir.

Liselere geçiş, merkezî sınavla öğrenci alan fen liseleri, sosyal bilimler liseleri, proje okulları ile Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinin Anadolu Teknik programlarına merkezî sınav puanı üstünlüğüne göre tercihler doğrultusunda yapılan merkezî yerleştirme ve okulların türü, kontenjanı ve konumuna göre il, ilçe millî eğitim müdürlüklerince oluşturulan ortaöğretim kayıt alanlarındaki okullara sırasıyla öğrencilerin ikamet adresleri, okul başarı puanı üstünlüğü ve okula özürsüz devamsızlık yapılan gün sayısının azlığı kriterlerine göre yapılan yerel yerleştirme yoluyla yapılmaktadır. 2024 Yılı Ortaöğretime Geçiş Tercih ve Yerleştirme Kılavuzu’na aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz: https://cdn.eba.gov.tr/yardimcikaynaklar/2024/06/ lgs/2024tercihveyerlestirmekilavuzu.pdf

Ayrıca, ailelere kapsamlı bilgi sağlamak amacıyla MEB bu yıl “Tercih Süreci Ebeveyn Kılavuzu” yayımlamıştır: https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_ dosyalar/2024_06/27181759_lgs.pdf

Okul tercih işlemi öğrenci ve velisi tarafından https:// e-okul.meb.gov.tr internet adresinden veya herhangi bir ortaokul/imam hatip ortaokulu müdürlüklerinden yapılabilir. Tüm öğrenciler yerel yerleştirme ile öğrenci alan okul tercihinde bulunmak zorundadır.

Proje okulu olan fen liseleri ile güzel sanatlar liseleri, spor liseleri, mûsikî, hafızlık, geleneksel ve çağdaş görsel sanatlar ve spor programı/projesi uygulayan Anadolu imam hatip liselerine yerleştirme için okullarca yetenek sınavı yapılmaktadır. Sınav tarihleri okulların web sitelerinden takip edilebilir.

Depremzede Öğrencilere Pozitif Ayrımcılık:

2023-2024 eğitim öğretim yılını Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ile Gaziantep’in Nurdağı ve İslahiye ilçelerinde tamamlayan öğrenciler;

• Yerel yerleştirme ile öğrenci alan okulları tercihleri sırasında mevcut ortaöğretim kayıt alanlarının yanısıra diğer illerde bulunan yerel yerleştirme ile öğrenci alan okulların tamamını “kayıt alanında” olarak tercih edebilecek,

• Herhangi bir okula yerleşemeyen öğrenciler, bulundukları il/ilçe öğrenci yerleştirme ve nakil komisyonlarına başvurmaları hâlinde yerel yerleştirme ile öğrenci alan okullarda kontenjan olup/olmama durumuna bakılmaksızın okul ve şube dengesi gözetilerek yerleştirme işlemleri tamamlanacak,

• Merkezî sınavla öğrenci alan okullara yerleştirme tercihi yapmış öğrenciler için her 30 kontenjana 1 olacak şekilde ek kontenjan verilecektir. Ek kontenjanlara yerleştirme işlemleri merkezî yerleştirme esasları çerçevesinde puan üstünlüğü ve tercih önceliğine göre yapılacaktır.

EBA; öğrenciler, öğretmenler ve veliler için oluşturulmuş çevrimiçi bir eğitim platformudur ve her grup için ayrı özelliklere sahiptir. Sistem; sözlü, sayısal ve görsel gibi farklı öğretim yöntemleriyle tüm öğrencilere hitap edecek şekilde tasarlanmıştır. Öğretmenler tarafından hazırlanan eğitim içeriği ve materyaller sistem üzerinden öğrencilerle paylaşılabilmektedir. Aynı zamanda aktif katılımlı, interaktif ve sosyal bir sınıf/ders ortamı da sunulmaktadır.

Öğrenciler için öğrenciye göre özelleştirilmiş öğrenme ortamları ve arayüzler, öğrenciye özel takvimler, ek yayınlar ve kaynaklar, kontrollü oyunlar, tüm ders içeriğine erişim, öğrenilen derslerin tekrarı, soru ve sınav bankaları, okul dışında öğretmen desteğine erişim gibi hizmetler vardır.

Veliler için sistem; öğrencinin akademik durumunu, sınav tarihlerini ve çocuğun çalışmalarını takip etme olanağı sağlar. Sistemin ürettiği raporlarla çocuğun gelişimi ve okul derslerinde performansı izlenebilir.

Öğretmenler için MEB müfredatı ile uyumlu tüm ders içeriğine, içerik ve soru havuzlarına erişim sağlanmaktadır. İnteraktif beyaz tahtalar için özel ders içeriği, öğrencileri izleme ve destekleme, sınıf ve öğrenci bazında ayrıntılı gelişim raporları, öğrencileri belirli ihtiyaçlara göre yönlendirme olanakları bulunmaktadır. EBA; mesleki bilgileri ve becerileri geliştirmenin yanı sıra ödev, etkinlik, tartışma ve proje gönderme olanağı da sağlamakta; dersler, programlar ve uzaktan eğitim ortamı gibi hizmetler sunmaktadır.

MEB; uyum sınıfları, özel eğitim, din eğitimi ile mesleki ve teknik eğitim de dahil olmak üzere 1. sınıf ile 12. sınıf arası tüm öğrenciler için 3 TV kanalında ders yayını yaparak uzaktan eğitim vermektedir. TRT EBA TV’nin 3 kanalı bulunmaktadır. 1. kanal anasınıfı derslerini de içeren ilkokul, 2. kanal ortaokul, 3. kanal ise liseler içindir. TRT EBA TV yayınına erişim sağlamak için kablo/uydu TV veya özel bir TV aboneliği olması gerekmektedir. Her hafta, 1. sınıftan 12. sınıfa kadar haftalık ders programı https://www.trt.net.tr/ yayin-akisi, EBA internet sitesi https://www.eba. gov.tr/ ve sosyal medyada https://x.com/trt_ebatv yayımlanmaktadır. Her ders 30 dakika sürmekte ve Türkçe, Hayat Bilgisi, Sosyal Bilimler, İngilizce, Matematik, Fen Bilimleri, Tarih ve Beden Eğitimi gibi Türkiye’deki devlet okullarında uygulanan müfredat takip edilmektedir. TRT EBA TV dersleri, haftanın 7 günü sabah erken saatlerden gece geç saatlere kadar yayınlanmakta, ders tekrarlarına ve veliler için programlara da yer verilmektedir.

EBA’ya çevrimiçi erişim, http://www.eba.gov.tr/#/ anasayfa adresinden sağlanmaktadır. MEB sistemine kayıtlı olan tüm öğrencilerin, internet üzerinden EBA’ya erişimleri bulunmaktadır. Öğrenciler, EBA sistemine kimlik numaraları ve şifre ile girebilmektedir. Tüm öğrencilerin derslerini, ev ödevlerini ve diğer faaliyetleri takip edebileceği kendilerine özel sayfaları bulunmaktadır.

MESEM’ler, Türkiye’de örgün ve zorunlu eğitim sisteminin bir parçasıdır ve öğrenciler bitirdikten sonra lise diploması alabilirler. Ayrıca, mezun olduklarında, teknisyen unvanı, ustalık belgesi, kendi işyerlerini açabilmek için işyeri açma belgesi ve ustalık dallarında Europass Sertifikası alabilirler.

MESEM öğrencileri eğitim süresince iş kazası ve meslek hastalığına karşı MESEM tarafından sigortalanır ve 9, 10 ve 11. sınıfta asgari ücretin en az %30’u, 12. sınıfta asgari ücretin en az %50’si kadar ücret alır.

Türk Eğitim Sisteminde Çocuklar için Kapsayıcı Eğitimin Desteklenmesi Projesi’nin (PIKTES Plus) yürütüldüğü 29 ilde (Adana, Adıyaman, Afyon, Ankara, Antalya, Batman, Bursa, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kilis, Kocaeli, Konya, Malatya, Mardin, Mersin, Nevşehir, Osmaniye, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Yalova) MESEM öğrencileri projenin Mesleki ve Teknik Eğitim Bursu’ndan faydalanabilir. Lütfen yeni okul yılı için burs duyurularını takip ediniz: https://piktes.gov.tr/ cms/home

Size en yakın MESEM ve MESEM’ler hakkında daha fazla bilgiye bu linkten ulaşılabilir: https:// meslegimhayatim.meb.gov.tr/egitim/mesleki-egitim

Mesleki Eğitim Merkezleri (MESEM) programları kapsamında 81 ilde 39 alan 193 dalda eğitimler verilmektedir. Haftada 1 gün okulda teorik eğitim, 4 gün işletmede beceri eğitimi verilen MESEM programları hem MESEM’lerde hem de Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinde uygulanabilmektedir. MESEM’ler bütün yıl boyunca başvuru almaktadır. Başvuru şartları şunlardır:

• En az ortaokul veya imam hatip ortaokulunu bitirmiş olmak (8. sınıf),
• En az 14 yaşında olmak (üst yaş sınırı yok),
• Sağlık durumu ilgili seçilen mesleğin gerekliliklerini yerine getirebilmek için sağlıklı ve fiziksel olarak uygun olmak,
• Kayıt olacağı meslek dalı ile ilgili bir işyeriyle sözleşme imzalamak (Sözleşme imzalanacak işyerinde Usta Öğreticilik belgesine sahip usta olması gerekir),
• GKA Suriyeliler için: 8. sınıftan mezun olduğunu belgelendirebilenler, MESEM’lerdeki lise diploma programlarına kayıt yaptırabilirler.
• 8. sınıftan mezun olduğunu belgelendiremeyen veya kanıtlayamayanlar, MESEM programlarına kayıt yaptırabilirler ancak lise diploması alamaz, sadece ustalık ve işyeri açma belgesi alabilirler.

Türkiye’de hem uluslararası koruma hem de geçici koruma altındaki kişilerin yükseköğrenimden yararlanma hakları bulunmaktadır. Ancak, üniversiteye erişim sınava girmeyi gerektirir. Yükseköğretim Kurulu (YÖK) kararına istinaden 2023 yılından itibaren yabancı uyruklu öğrencilerin üniversiteye giriş sınavları uygulaması şu şekildedir;

YÖK’ün, 2022-2023 eğitim ve öğretim yılından itibaren ortaöğretim kurumuna (istisnalar hariç) kayıt yaptıracak yabancı uyruklu öğrencilerin yükseköğretim kurumlarına sadece Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) ile girmelerine karar verdiği anlaşılmaktadır. Bu durumda, ortaöğretim kurumunun ilk sınıfına 2022- 2023 eğitim öğretim yılından itibaren kayıt yaptıran yabancı öğrenciler liseden mezun olduktan sonra YKS’ye gireceklerdir.

YÖK, başka bir kararda üniversitelere, 2024-2025 eğitim öğretim yılı itibariyle uluslararası öğrenci kabulününde, öğrencilerin TR-YÖS (Türkiye Yurtdışından Öğrenci Kabul Sınavı) sonuçlarını, üniversite senatosunca belirlenen ortaöğretim not ortalamalarını, ülkelerinin kendi uluslararası sınav sonuçlarını dikkate alması yönünde karar vermiştir.

Bu kararla beraber üniversitelerin kendi yaptıkları YÖS’lerin (Yabancı Öğrenci Sınavı) kaldırılmasına da karar verilmiştir.

Diğer bir deyişle, bu iki karar doğrultusunda, 2022-2023 eğitim öğretim yılından itibaren liseye kayıt yaptıran uluslararası öğrenciler YKS’ye, diğer uluslararası öğrenciler ise TR-YÖS’e gireceklerdir. TR-YÖS, ÖSYM’nin (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi) uyguladığı merkezî bir sınavdır. Lise seviyesindeki uluslararası ve geçici koruma altındaki kişilerin ÖSYM’nin sitesinden TR-YÖS tarihlerine düzenli olarak bakmaları gerekmektedir. Söz konusu sınav Türkçe, Almanca, Arapça, Fransızca, İngilizce, Rusça dillerinde yılda iki kere yapılmaktadır.

Türkiye’de uluslararası ve geçici koruma kapsamındaki üniversite öğrencilerine yüksek öğrenim görmeleri için burs veya nakdi destek sağlayan çeşitli kuruluşlar bulunmaktadır. Bu kuruluşlar arasında Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB), UNHCR, Uluslararası Göç Politikaları Geliştirme Merkezi (ICMPD) ve STK’lar bulunmaktadır. Burs ve nakdi destek başvuru bilgileri kurumların internet siteleri ve sosyal medya sayfaları aracılığıyla duyurulmaktadır.

Yüksek öğretime geçişle ilgili daha fazla bilgiyi ESÇG’nin hazırlamış olduğu bilgi notunda bulabilirsiniz.

Türkiye’de çocukların okul kaydı MERNİS’te kayıtlı güncel ikametgah adreslerine göre yapılmaktadır. İkamet izni veya uluslararası koruma statüsü bulunan Ukraynalılar okullara kayıt için başvurmadan önce denklik yaptırmaları gerekmektedir. Denklik belgesiyle ilgili başvuru bağlatısının de bulunduğu detaylı bilgiye e-Denklik internet sitesinden ulaşılabilir: https://edenklik.meb.gov.tr/?culture=en-GB Denklik belgesi alan öğrenciler mahallerindeki en yakın okula kayıt yaptırabilirler. Okullar A1 ve A2 seviyesi Türkçe sertifikası talep edebilir. Halk Eğitim Merkezleri (HEM) çocuklar için Türkçe kursları düzenlemektedir.